Để đảm bảo mục tiêu phát triển, hiện nay tỉnh đang triển khai lập, hoàn thiện Quy hoạch chung TP Hạ Long đến năm 2040 theo hướng phát triển bền vững, phù hợp với yêu cầu tăng trưởng xanh và thích ứng biến đổi khí hậu, lấy Vịnh Cửa Lục làm trung tâm kết nối theo hướng đa cực, hài hòa với Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và các vùng núi phía Bắc thành phố. Trong đó, hướng phát triển TP Hạ Long theo mô hình 5 vùng phát triển (Vịnh Hạ Long, vùng phía Đông, vùng phía Tây, vùng phía Bắc vịnh Cửa Lục và khu vực đồi núi phía Bắc) và một hành lang ven Vịnh Hạ Long, lấy Vịnh Cửa Lục làm trung tâm kết nối.

Vùng I (Vịnh Hạ Long) sẽ được quy hoạch bảo tồn phát triển theo quy định của Luật Bảo tồn di sản, mở rộng không gian phát triển gắn với Vịnh Bái Tử Long, Vịnh Lan Hạ, đảo Cát Bà thành không gian di sản thiên nhiên đặc sắc. Vùng II (vùng phía Đông) là trung tâm hành chính - chính trị, văn hóa cấp tỉnh, trung tâm tổng hợp của TP Hạ Long; đô thị dịch vụ, du lịch. Vùng III (vùng phía Tây) là trung tâm dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí quốc tế, đô thị dịch vụ hỗ trợ, dịch vụ cảng và công nghiệp công nghệ cao; trung tâm y tế, thể dục thể thao cấp vùng. Vùng IV (vùng phía Bắc Vịnh Cửa Lục) là khu đô thị dịch vụ du lịch sinh thái, văn hóa, khu vui chơi giải trí, khu dự trữ phát triển các trung tâm dịch vụ công cộng cấp tỉnh như y tế, giáo dục, văn hóa, thể dục thể thao; trung tâm hành chính tỉnh sau năm 2040. Vùng V (vùng đồi núi phía Bắc) là khu bảo tồn sinh thái, khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; nghiên cứu phát triển điện gió, điện mặt trời; khu du lịch sinh thái cộng đồng.

Định hướng phát triển mở rộng không gian đô thị về phía Bắc, lấy Vịnh Cửa Lục làm trọng tâm thành phố, các khu vực chức năng xung quanh không gian vịnh Cửa Lục như khu Cao Xanh - Hà Khánh, Cái Lân - Giếng Đáy - Việt Hưng và Lê Lợi - Thống Nhất được kiểm soát phát triển để tạo không gian cảnh quan xung quanh vịnh, thiết lập hệ thống các công trình kiến trúc mang tính biểu tượng. Khu vực ven Vịnh Cửa Lục ưu tiên phát triển các chức năng công cộng, dịch vụ, quảng trường, công viên sinh thái, công trình văn hóa, kiến trúc điểm nhấn để tạo sự tiếp cận của cộng đồng. Đặc biệt, sẽ khai thác phát triển hệ thống đồi núi là hình ảnh đặc trưng trong khu vực thành phố; ưu tiên khai thác phát triển thành lâm viên đô thị, công viên đô thị, công viên chuyên đề, dịch vụ du lịch.

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, cho biết: Để đảm bảo mục tiêu phát triển TP Hạ Long, hiện địa phương đang thực hiện kiểm soát chặt chẽ hoạt động xây dựng, nhất là khu vực đồi núi với các công trình kiến trúc nhỏ, mật độ thấp, hạn chế xây dựng kiến trúc lớn làm ảnh hưởng đến cảnh quan chung của đô thị Vịnh Hạ Long, Vịnh Cửa Lục. Đồng thời, bảo vệ và mở rộng diện tích rừng ngập mặn thành các công viên sinh thái ngập nước, khai thác các khu vực hoàn nguyên khai thác than để phát triển các công viên chuyên đề đô thị, sân golf và dịch vụ du lịch.

Hoạt động sản xuất công nghiệp của TP Hạ Long sẽ được điều chỉnh theo hướng phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ và dịch vụ logistics. Theo đó, phát triển KCN Việt Hưng thành KCN sạch, công nghệ cao với cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại; từng bước chuyển đổi KCN Cái Lân sang công nghiệp sạch, dài hạn có thể chuyển đổi thành khu vực phức hợp dịch vụ đô thị và dịch vụ cảng. CCN Hà Khánh, CCN Hoành Bồ thực hiện lộ trình di dời theo chủ trương của tỉnh ra vị trí mới nằm ở phía Đông Nam của đường cao tốc Hạ Long - Vân Đồn.

Với định hướng, tầm nhìn chiến lược đã và đang được tạo lập, TP Hạ Long sẽ hình thành nên một đô thị văn minh, hiện đại, hội tụ đầy đủ những dịch vụ tiện ích hữu hiệu, thực sự sẽ là nơi cần đến và đáng sống của người dân cả nước và du khách quốc tế.